ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΥΠΕΡΧΡΕΩΜΕΝΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ
Την 14.06.2013 δημοσιεύτηκε στο τεύχος 143 του Φύλλου Εφημερίδας της Κυβερνήσεως ο πολυαναμενόμενος ν. 4161/2013, για τον οποίο γινόταν λόγος για μεγάλο χρονικό διάστημα και ο οποίος χωρίζεται σε δύο τμήματα: το πρώτο αφορά τη θέσπιση συγκεκριμένου θεσμικού πλαισίου για το πρόγραμμα διευκόλυνσης των ενήμερων δανειοληπτών και το δεύτερο τμήμα τις νέες τροποποιήσεις στο νόμο για τα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα.
Καταρχάς, η θέσπιση του προγράμματος διευκόλυνσης για ενήμερους οφειλέτες αφορά οφειλέτες οι οποίοι έχουν καταφέρει να είναι συνεπείς στις οφειλές τους προς τις τράπεζες, και είτε είναι άνεργοι, ή συνταξιούχοι, ή εργαζόμενοι στο δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα με χαμηλό ετήσιο εισόδημα, είτε έχουν υποστεί μείωση τα εισοδήματά τους άνω του 20% το τελευταίο χρονικό διάστημα.
Η διαδικασία κινείται με κατάθεση αίτησης από τον οφειλέτη στην τράπεζα, και εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις, η τράπεζα συνάπτει σύμβαση με τον οφειλέτη, με την οποία παρέχεται στον οφειλέτη περίοδος χάριτος για δύο το πολύ χρόνια. Κατά τη διάρκεια της περιόδου χάριτος, ως μηνιαία δόση ορίζεται το 30% του μηνιαίου οικογενειακού εισοδήματος, αφού αφαιρεθούν σημαντικές λογιστικές δαπάνες, όπως η εισφορά αλληλεγγύης ή οι ασφαλιστικές εισφορές.
Ειδικά για τους ανέργους με μηδενικό εισόδημα, ή με μοναδικό εισόδημα το επίδομα ανεργίας, παρέχεται δυνατότητα μηδενικών καταβολών για έξι μήνες.
Από την άλλη πλευρά, σημαντική μεταβολή που επέρχεται με το ν. 4161/2013, αναφορικά με τα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα, είναι η κατάργηση της υποχρεωτικής διαδικασίας του εξωδικαστικού συμβιβασμού (και η αντικατάστασή της με τη δυνητική προσφυγή στη διαδικασία της διαμεσολάβησης). Περαιτέρω, πλέον η διαδικασία προσφυγής στις ρυθμίσεις για τα υπερχρεωμένα πρόσωπα διέρχεται δύο στάδια:
Αρχικά, το στάδιο της επικύρωσης του προδικαστικού συμβιβασμού, διαδικασία που διεξάγεται εντός δύο μηνών από την κατάθεση της αίτησης, ώστε να γίνει άμεσα η επικύρωση από το Ειρηνοδικείο τυχόν συμφωνίας οφειλέτη και τράπεζας. Αν δεν επιτευχθεί συμβιβασμός τελικά, ο Ειρηνοδίκης αποφασίζει για τυχόν αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων κατά του οφειλέτη.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ο οφειλέτης υποχρεούται να προβαίνει κανονικά σε καταβολές μέχρι τη συζήτηση της αίτησής του, ανερχόμενες τουλάχιστον στο 10% των μηνιαίων δόσεων που όφειλε να καταβάλει, εκτός αν είναι μακροχρόνια άνεργος ή υπάγεται σε άλλη ειδική κατηγορία, ώστε να δικαιούται να μην καταβάλει κανένα ποσό ως δόση.
Σε δεύτερο στάδιο, συζητείται η αίτηση υπαγωγής στα υπερχρεωμένα, εφόσον βέβαια έχει αποτύχει η προσπάθεια βεβαίωσης προδικαστικού συμβιβασμού.
Τέλος, σημαντική αλλαγή στο πεδίο της δυνατότητας εξαίρεσης της κύριας κατοικίας του οφειλέτη από τη ρευστοποίηση για την ικανοποίηση των πιστωτών, είναι η υποχρέωση ικανοποίησης των απαιτήσεων των πιστωτών μέχρι το συνολικό ποσό που ανέρχεται στο 80% πλέον (και όχι 85%) της εμπορικής αξίας του ακινήτου του οφειλέτη.
Κατά γενική ομολογία, οι νέες ρυθμίσεις στοχεύουν στην εναρμόνιση της νομοθεσίας με την πρακτική που έχει ακολουθηθεί από τις Τράπεζες και τους αιτούντες μέχρι σήμερα, ενώ ταυτόχρονα λαμβάνεται ειδική πρόνοια για ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες (άνεργοι, ασθενείς, πολύτεκνοι κλπ).
Από τη Χρύσα Αντωνοπούλου