ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ ΣΕ ΜΟΝΟΓΟΝΕΪΚΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ
Τα τελευταία χρόνια αυξάνονται συνεχώς οι μονογονεϊκές οικογένειες, οι οποίες αποτελούνται από τη μητέρα ή τον πατέρα και το ή τα παιδιά. Δεδομένης της εξάπλωσης του θεσμού και στη χώρα μας, ανέκυψε, όπως είναι φυσικό, η ανάγκη θεσμοθέτησης κοινωνικών παροχών και δικαιωμάτων για την προστασία των οικογενειών αυτών, λόγω ακριβώς των ιδιαίτερων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν και των αυξημένων αναγκών που έχουν.
Κατωτέρω, αναλύονται οι κοινωνικές παροχές και τα δικαιώματα που έχουν οι μονογονεϊκές οικογένειες.
Ειδικότερα:
- Γονική άδεια ανατροφής εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα : Καθιερώνεται δικαίωμα στον εργαζόμενο στον ιδιωτικό τομέα γονέα για λήψη γονικής άδειας ανατροφής του παιδιού μέχρις ότου συμπληρώσει την ηλικία των έξι (6) ετών, με σκοπό την εκπλήρωση των ελάχιστων υποχρεώσεων ανατροφής προς αυτό. Για τη χορήγηση του σχετικού δικαιώματος, οι εργαζόμενοι πρέπει να έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον ένα (1) χρόνο συνεχόμενης ή διακεκομμένης εργασίας στον ίδιο εργοδότη, εκτός αν ορίζεται ευνοϊκότερα σε ειδική διάταξη νόμων, διαταγμάτων, κανονισμών, Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, Διαιτητικών Αποφάσεων ή συμφωνιών εργοδοτών και εργαζομένων. Η γονική άδεια ανατροφής χορηγείται εφάπαξ ή τμηματικά, με βάση σχετική αίτηση του εργαζόμενου, όπου διευκρινίζεται η έναρξη και η λήξη της. Αν υπάρχουν περισσότερα παιδιά, το δικαίωμα των γονέων είναι αυτοτελές για το καθένα από αυτά, εφόσον από τη λήξη της άδειας που δόθηκε για το προηγούμενο παιδί μεσολάβησε ένας (1) χρόνος πραγματικής απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη, εκτός αν ορίζεται ευνοϊκότερα σε ειδική διάταξη νόμων, διαταγμάτων, κανονισμών, Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, Διαιτητικών Αποφάσεων ή συμφωνιών εργοδοτών και εργαζομένων. Σε περίπτωση θανάτου γονέα, ολικής αφαίρεσης της γονικής μέριμνας ή μη αναγνώρισης τέκνου, η γονική άδεια ανατροφής της παραγράφου χορηγείται στο διπλάσιο στον άλλο γονέα. . Σε περίπτωση διάστασης ή διαζυγίου το δικαίωμα είναι αυτοτελές για κάθε γονέα. Τη γονική άδεια ανατροφής δικαιούται και ο εργαζόμενος ο οποίος υιοθετεί ή αναδέχεται τέκνο ηλικίας έως έξι (6) ετών. Η άδεια χορηγείται μετά την περαίωση της διαδικασίας υιοθεσίας ή αναδοχής, ενώ τμήμα αυτής μπορεί να χορηγείται, με αίτηση του εργαζόμενου και στο προ της ολοκλήρωσης των ως άνω διαδικασιών διάστημα. Το ανωτέρω δικαίωμα ισχύει μέχρι τα οκτώ (8) έτη του παιδιού, σε περίπτωση που η διαδικασία υιοθεσίας ή αναδοχής δεν έχει ολοκληρωθεί μέχρι την ηλικία των έξι (6) ετών αυτού.
- Παροχή επιπλέον ημερών αδείας με αποδοχές ανά έτος, στους μονογονείς-εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα: Ο/η εργαζόμενος/η άγαμος /η χήρος/α μονογονέας στον ιδιωτικό τομέα δικαιούται άδεια με αποδοχές έξι (6) εργάσιμων ημερών το χρόνο, πέραν αυτής που δικαιούται από άλλες διατάξεις. Γονέας με τρία (3) παιδιά ή περισσότερα, δικαιούται άδεια οχτώ (8) εργάσιμων ημερών. Η άδεια αυτή χορηγείται λόγω αυξημένων αναγκών φροντίδας παιδιών ηλικίας μέχρι δώδεκα (12) ετών συμπληρωμένων, χορηγείται εφάπαξ ή τμηματικά μετά από συνεννόηση με τον εργοδότη, σύμφωνα με τις ανάγκες του γονέα και δεν πρέπει να συμπίπτει χρονικά με την αρχή ή το τέλος της ετήσιας κανονικής άδειας.
- Άδεια σχολικής επίδοσης εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα: Οι εργαζόμενοι με πλήρη απασχόληση, που έχουν παιδιά ηλικίας μέχρι 16 ετών, τα οποία παρακολουθούν μαθήματα στοιχειώδους ή μέσης εκπαίδευσης δικαιούνται να απουσιάζουν ορισμένες ώρες ή ολόκληρη την ημέρα από την εργασία τους μέχρι τη συμπλήρωση τεσσάρων (4) εργάσιμων ημερών κάθε ημερολογιακό έτος, με άδεια του εργοδότη, για να επισκεφθούν το σχολείο των παιδιών τους, με σκοπό την παρακολούθηση της σχολικής τους επίδοσης. Η ως άνω άδεια πρέπει να χορηγείται πάντοτε τμηματικά και ποτέ για περισσότερο από 1 εργάσιμη ημέρα κάθε φορά. Αν και οι δύο γονείς απασχολούνται, αποφασίζουν με κοινή συμφωνία, κάθε φορά, ποιος από τους δύο θα κάνει χρήση αυτού του δικαιώματος και για πόσο χρονικό διάστημα. Η άδεια αυτή χορηγείται στον εργαζόμενο γονέα, ανεξάρτητα αν ο άλλος γονέας εργάζεται ή όχι έξω από το σπίτι, είναι άδεια με αποδοχές και χορηγείται άσχετα με τον αριθμό των ατόμων που απασχολούνται στην επιχείρηση. Επιπλέον, η ως άνω άδεια χορηγείται στον εργαζόμενο γονέα, ανεξάρτητα εάν πρόκειται για πλήρως ή μερικώς απασχολούμενο. Σε περίπτωση διάστασης, διαζυγίου ή γέννησης τέκνου χωρίς γάμο των γονέων του, η άδεια χορηγείται στο γονέα υπάλληλο που έχει την επιμέλεια του τέκνου. Την παραπάνω άδεια δικαιούνται και οι γονείς με παιδιά στο νηπιαγωγείο. Η συγκεκριμένη άδεια δεν συμψηφίζεται με τις άλλες άδειες που δίνονται στους εργαζόμενους.
- Άδεια σχολικής επίδοσης εργαζομένων στο δημόσιο τομέα (ισχύει για μόνιμους και συμβασιούχους):Οι απασχολούμενοι στο δημόσιο, τα Ν.Π.Δ.Δ. και τους Ο.Τ.Α. που αναφέρονται στο άρθρο 5 του παρόντος και έχουν παιδιά ηλικίας μέχρι 16 ετών τα οποία παρακολουθούν μαθήματα στοιχειώδους, μέσης ή τεχνικής εκπαίδευσης δικαιούνται, με αποδοχές, την άδεια για την παρακολούθηση της σχολικής επίδοσης των παιδιών τους. Σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. ΔΙΔ//2007 Υπουργική απόφαση που εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση του ως άνω νόμου. Η συνολική διάρκεια της δικαιούμενης άδειας καθορίζεται ως εξής: α) Ο γονέας-υπάλληλος που έχει ένα (1) τέκνο, το οποίο παρακολουθεί μαθήματα πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δικαιούται άδεια έως τέσσερις (4) ημέρες το έτος, β) Ο γονέας-υπάλληλος που έχει δύο (2) τέκνα και άνω, τα οποία παρακολουθούν μαθήματα πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δικαιούται έως πέντε (5) ημέρες το έτος. Σε περίπτωση που τα τέκνα παρακολουθούν μαθήματα σε ιδρύματα διαφορετικής εκπαιδευτικής βαθμίδας, η δικαιούμενη άδεια αυξάνεται κατά μία (1) ημέρα. Η άδεια χορηγείται καταρχάς για ορισμένες ώρες και σε εξαιρετικές περιπτώσεις για ολόκληρη την ημέρα, σε καμιά όμως περίπτωση πάνω από μία ημέρα συνεχώς. Ο συνολικός χρόνος της άδειας δεν εξαντλείται υποχρεωτικά. Τυχόν υπόλοιπο που δεν έχει ληφθεί δεν μεταφέρεται στο επόμενο έτος, ούτε καταβάλλεται αποζημίωση στον υπάλληλο. Σε περίπτωση διάστασης, διαζυγίου ή γέννησης τέκνου χωρίς γάμο των γονέων του, η άδεια χορηγείται στο γονέα υπάλληλο που έχει την επιμέλεια του τέκνου.
- Γονική άδεια και ωράριο μονογονέων υπαλλήλων δημοσίου τομέα: Στους υπαλλήλους επιτρέπεται η χορήγηση άδειας χωρίς αποδοχές συνολικής διάρκειας έως «πέντε (5) ετών», ύστερα από αίτηση τους και γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου, για σοβαρούς ιδιωτικούς λόγους. Επίσης, σε περίπτωση διάστασης, διαζυγίου, χηρείας ή γέννησης τέκνου χωρίς γάμο των γονέων του, τις διευκολύνσεις για την ανατροφή τέκνου τις δικαιούται ο γονέας που ασκεί την επιμέλεια. Περαιτέρω, η προβλεπόμενη ανωτέρω άδεια χορηγείται στο φυσικό, θετό και ανάδοχο γονέα υποχρεωτικά, χωρίς γνώμη υπηρεσιακού συμβουλίου, όταν πρόκειται για ανατροφή παιδιού ηλικίας έως και έξι (6) ετών ή έως οκτώ (8) ετών εφόσον η υιοθεσία δεν έχει ολοκληρωθεί μέχρι την ηλικία των έξι (6) ετών. Διάστημα τριών (3) μηνών της άδειας αυτής χορηγείται με πλήρεις αποδοχές στην περίπτωση γέννησης τρίτου (3ου) παιδιού και άνω. Επίσης, ο χρόνος εργασίας του γονέα υπαλλήλου μειώνεται κατά δύο (2) ώρες ημερησίως εφόσον έχει τέκνα ηλικίας έως δύο (2) ετών και κατά μία (1) ώρα, εφόσον έχει τέκνα ηλικίας από δύο (2) έως τεσσάρων (4) ετών. Ο γονέας υπάλληλος δικαιούται εννέα (9) μήνες άδεια με αποδοχές για ανατροφή παιδιού, εφόσον δεν κάνει χρήση του μειωμένου ωραρίου. Για το γονέα που είναι άγαμος ή χήρος ή διαζευγμένος ή έχει αναπηρία 67% και άνω, το κατά μία ώρα μειωμένο ωράριο ή η άδεια προσαυξάνονται κατά έξι (6) μήνες ή ένα (1) μήνα αντίστοιχα. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι για το μονογονέα οι ελαφρύνσεις για την ανατροφή του παιδιού είναι οι εξής: α) μείωση ωραρίου κατά 2 ώρες για όσο χρόνο το παιδί είναι 2 ετών + 6 μηνών και κατά μία ώρα για όσο χρόνο το παιδί είναι από 2μιση έως 4μιση ετών και β) η άδεια για ανατροφή είναι 10 μηνών.
- Άδειες και ωράριο μονογονέων εκπαιδευτικών: Σύμφωνα με το νόμο, δυστυχώς μόνο οι μόνιμα διορισμένοι εκπαιδευτικοί μπορούν να κάνουν χρήση των ευεργετημάτων που δίνει ο νόμος, και συγκεκριμένα ο χρόνος εργασίας του γονέα εκπαιδευτικού μειώνεται κατά δύο (2) ώρες ημερησίως εφόσον έχει τέκνα ηλικίας έως δύο (2) ετών , ενώ απαλλάσσεται από τις πρόσθετες εξωδιδακτικές εργασίες για δύο έτη και κατά μία (1) ώρα, εφόσον έχει τέκνα ηλικίας από δύο (2) έως τεσσάρων (4) ετών. Περαιτέρω, ο γονέας εκπαιδευτικός δικαιούται εννέα (9) μήνες άδεια με αποδοχές για ανατροφή παιδιού, εφόσον δεν κάνει χρήση του μειωμένου ωραρίου. Για του αναπληρωτές – ωρομίσθιους ισχύουν τα ακόλουθα : Στις προσωρινές αναπληρώτριες εκπαιδευτικούς χορηγείται άδεια μητρότητας 17 εβδομάδων (119 ημέρες). Οι οχτώ (8) εβδομάδες (άδεια κύησης) χορηγούνται υποχρεωτικά πριν την πιθανή ημερομηνία τοκετού και οι υπόλοιπες εννιά (9) εβδομάδες (άδεια λοχείας) μετά τον τοκετό. Η αναπληρώτρια εκπαιδευτικός δικαιούται την άδεια μητρότητας και στην περίπτωση που γέννησε πρόωρα και το νεογνό γεννήθηκε νεκρό ή απεβίωσε μετά τον τοκετό.Οι ωρομίσθιες εκπαιδευτικοί δικαιούνται άδεια κύησης και λοχείας, όπως και οι αναπληρώτριες.
- Διευκολύνσεις υπαλλήλων ΑΜΕΑ: Η μείωση του ωραρίου εργασίας κατά μία (1) ώρα την ημέρα, προκειμένου για τακτικούς υπαλλήλους και υπαλλήλους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου και ορισμένου χρόνου του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ. και Ο.Τ.Α., που έχουν παιδιά με πνευματική, ψυχική ή σωματική αναπηρία σε ποσοστό 67% και άνω ή παιδιά έως 15 ετών που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη ινσουλινοεξαρτώμενο ή τύπου 1 με ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω ή σύζυγο με αναπηρία 80% και άνω τον οποίο συντηρεί, γίνεται χωρίς ανάλογη περικοπή των αποδοχών τους.
- Μοριοδότηση σε παιδιά των μονογονεϊκών οικογενειών.: Κάθε τέκνο μονογονεϊκής οικογένειας θα λαμβάνει 50 μονάδες, για την πρόσληψη μέσω του Α.Σ.Ε.Π
- Διαθεσιμότητα στο δημόσιο: Σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης, από τη διαθεσιμότητα εξαιρούνται: α)Οι υπάλληλοι με ποσοστό αναπηρίας άνω του 67% και πολύτεκνοι, όσοι φροντίζουν εξαρτώμενα μέλη στην οικογένειά τους με αναπηρία άνω του 67% οι μονογονεϊκές οικογένειες.
- Μεταθέσεις μονογονέων-υπαλλήλων του δημοσίου: Για τη διενέργεια μεταθέσεων λαμβάνονται υπόψη τα κριτήρια του συνολικού χρόνου υπηρεσίας του υπαλλήλου, του χρόνου υπηρεσίας κατά περιοχή, της οικογενειακής του κατάστασης, της ηλικίας, της συνυπηρέτησης και της εντοπιότητας, αξιολογούμενα με συντελεστές βαρύτητας (μόρια). Η οικογενειακή κατάσταση αξιολογείται με συντελεστή τρία (3) για τον σύζυγο, τρία (3) για το πρώτο και πέντε (5) για κάθε επόμενο ανήλικο τέκνο ή τέκνο που σπουδάζει σε σχολή ανώτατης εκπαίδευσης, εφόσον δεν έχει συμπληρώσει το 25ο έτος της ηλικίας του. Στους άγαμους, διαζευγμένους, χήρους και εν διαστάσει γονείς τέκνων, για τα οποία τους έχει αποδεδειγμένα ανατεθεί η επιμέλεια, οι συντελεστές βαρύτητας προσαυξάνονται κατά ένα (1) για κάθε τέκνο.
- Συνταξιοδοτικό δικαίωμα πολύτεκνου μονογονέα: Οι γυναίκες, οι οποίες έχουν τρία (3) τουλάχιστον παιδιά και οι άνδρες, με την επιπρόσθετη προϋπόθεση για αυτούς, να είναι χήροι ή διαζευγμένοι και να έχουν την επιμέλεια των ανήλικων ή ανίκανων παιδιών με δικαστική απόφαση, εφόσον είναι ασφαλισμένες/οι στα Ταμεία Συντάξεως του προσωπικού των τραπεζών, το Τ.Α.Π. – Ο.Τ.Ε., το Τ.Σ.Π. – Η.Σ.Α.Π., τον Ο.Α.Π. – Δ.Ε.Η., το Τ.Σ.Ε.Α.Π.Γ.Σ.Ο. και το Τ.Α.Π. – «Η ΕΘΝΙΚΗ» (υπαγόμενες-οι στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα ασφάλισης, για πρώτη φορά πριν την 01.01.1993), θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης λόγω γήρατος, με τη συμπλήρωση είκοσι (20) ετών ασφάλισης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας τόσο των ιδίων όσο και των παιδιών τους.
- Δικαίωμα εισοδηματικής ενίσχυσης για τις οικογένειες Ελλήνων υπηκόων και υπηκόων κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων και των μονογονεϊκών, των οποίων τα μέλη κατοικούν σε ορεινές ή μειονεκτικές περιοχές. Επιπλέον, ισχύουν αυξημένα όρια κάλυψης στεγαστικών αναγκών για το διαζευγμένο, χήρο ή άγαμο γονέα που έχει την επιμέλεια ανηλίκων τέκνων. Οι παραπάνω δικαιούχοι τυγχάνουν της εκάστοτε ισχύουσας προσαυξημένης απαλλαγής του εγγάμου. Επίσης, στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, οι μονογονείς αποτελούν ειδική κατηγορία δανειοληπτών με ευνοϊκότερο επιτόκιο δανεισμού.
- Επίδομα απροστάτευτου τέκνου 44 ευρώ/μήνα: Προβλέπεται η παροχή μηνιαίου επιδόματος 44 ευρώ από τις Διευθύνσεις Πρόνοιας των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, σε παιδιά που στερούνται της πατρικής προστασίας για οποιοδήποτε λόγο μέχρι συμπληρώσεως του 16ου έτους της ηλικίας τους, με την προϋπόθεση ότι το μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα δεν υπερβαίνει (για διμελή οικογένεια) τα 235 ευρώ (προσαυξανόμενο κατά 20 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος, αφαιρουμένου του ποσού που τυχόν καταβάλλεται για ενοίκιο). Περαιτέρω, τo ΙΚΑ-ΕΤΑΜ επιδοτεί τις άμεσα ασφαλισμένες για 56 ημέρες πριν το τοκετό και 63 ημέρες μετά τον τοκετό. Για να τύχουν αυτών των επιδομάτων πρέπει να έχουν συμπληρώσει 200 ημέρες εργασίας στην ασφάλιση τα δύο προηγούμενα χρόνια από την πιθανή ή την πραγματική ημέρα τοκετού και να μην εργάζονται κατά τον χρόνο της επιδότησης.
- Ειδική Παροχή Προστασίας της Μητρότητας του ΟΑΕΔ: Ασφαλισμένες στο ΙΚΑ που κάνουν χρήση της ειδικής άδειας μητρότητας 6 μηνών αφού πρώτα πάρουν τους 3,5 μήνες αδείας μετά τον τοκετό ή τη μετατρέψουν σε μειωμένο ωράριο εργασίας, δικαιούνται από τον ΟΑΕΔ το νομοθετημένο μισθό των 586 ευρώ μηνιαίως. Την ειδική άδεια των 6 μηνών δικαιούνται οι μητέρες οι οποίες είναι ασφαλισμένες στο ΙΚΑ–ΕΤΑΜ και απασχολούνται σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις του ιδιωτικού τομέα, με σχέση εξαρτημένης εργασίας, ορισμένου ή αορίστου χρόνου, με πλήρη ή μερική απασχόληση. Σύμφωνα με εγκύκλιο του ΟΑΕΔ, από την εξάμηνη ειδική άδεια μητρότητας εξαιρούνται οι εργαζόμενες των οποίων οι επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή και οι κλαδικές συμβάσεις τους, προβλέπουν μειωμένο ωράριο ή ισόχρονη του μειωμένου ωραρίου άδεια Η άδεια αυτή χορηγείται από τον εργοδότη, μετά τη λήξη της άδειας κυοφορίας και λοχείας ή της ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο αδείας, η και της ετήσιας κανονικής άδειας, εφόσον προβλέπεται η χορήγησή της με βάση τις ετήσιες προθεσμίες. Σε περίπτωση μερικής απασχόλησης μέχρι και 4 ώρες ημερησίως ή μέχρι 13 ημέρες το μήνα, κατά μέσο όρο στη διάρκεια του εξαμήνου που προηγείται της άδειας κυοφορίας, καταβάλλονται 295 ευρώ.
- Συμπληρωματικές Παροχές Μητρότητας ΟΑΕΔ: Αυτές καταρχήν καταβάλλονται σε ασφαλισμένες του Ι.Κ.Α. με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου. Η καταβολή τους γίνεται σε γυναίκες που εργάζονται κατά την έναρξη της αδείας κυοφορίας, μετά τον τοκετό και εφόσον εισπράξουν το επίδομα από το Ι.Κ.Α. για την αποχή από την εργασία λόγω κυοφορίας και λοχείας. Οι παροχές μητρότητας είναι ίσες με τη διαφορά που προκύπτει αν από τις αποδοχές που καταβάλλει ο Εργοδότης αφαιρεθεί το επίδομα που κατέβαλε το Ι.Κ.Α. για το ίδιο χρονικό διάστημα. Η προθεσμία για την υποβολή σχετικής αίτησης είναι τρεις μήνες από την ημερομηνία πληρωμής από το Ι.Κ.Α.
- Άνεργες Μητέρες και Επιδόματα Μητρότητας: Οι άνεργες μητέρες (είτε είναι ή όχι επιδοτούμενες από τον ΟΑΕΔ), οι οποίες έχουν συμπληρώσει τον απαραίτητο αριθμό των 200 ενσήμων τα τελευταία 2 έτη αν έχουν θα πρέπει να προσκομίσουν σχετική βεβαίωση του ΟΑΕΔ και να το δηλώσουν στο αρμόδιο για αυτές υποκατάστημα του ΙΚΑ, δικαιούνται να λάβουν κανονικά τα επιδόματα μητρότητας του ΙΚΑ. Αν δεν έχουν συμπληρώσει τον απαραίτητο αριθμό ενσήμων είτε θα πρέπει να τα εξαγοράσουν είτε να επιδιώξουν να λάβουν τα επιδόματα ως έμμεσα ασφαλισμένες στους συζύγους τους είτε να απευθυνθούν ως έσχατη λύση για κάποια βοήθεια και οικονομική υποστήριξη στις υπηρεσίες κοινωνικής αλληλεγγύης και πρόνοιας της αποκεντρωμένης διοίκησης της περιοχής τους.
- Επίδομα Μητρότητας Ανασφαλίστων: Καταβάλλεται σε εργαζόμενες γυναίκες που δε δικαιούνται αντίστοιχη παροχή από κάποιο ασφαλιστικό φορέα ή είναι ανασφάλιστες. Το ύψος του επιδόματος ανέρχεται στα 440, 20 Ευρώ (220,10 Ευρώ πριν από τον τοκετό και 220,10 Ευρώ μετά τον τοκετό). Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχουν μηνιαίο εισόδημα 586,94 €.
- Σχολικό επίδομα 300 ευρώ ετησίως για κάθε παιδί-μαθητή υποχρεωτικής εκπαίδευσης έως 16 ετών: Η παροχή αυτή απευθύνεται σε οικογένειες (και μονογονεϊκές) με εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις 3.000 ευρώ ετησίως και η ενίσχυση καταβάλλεται εφάπαξ από τη Δ.Ο.Υ του τόπου διαμονής του δικαιούχου. Οι προϋποθέσεις χορηγήσεώς του είναι οι ακόλουθες: Το πραγματικό ή το τεκμαρτό εισόδημα να ανέρχεται μέχρι τις 3.000 ευρώ, οι δικαιούχοι δεν θα πρέπει να έχουν οιαδήποτε περιουσία στο όνομά τους, να μην μισθώνουν κάποια οικία, αλλά να φιλοξενούνται κατά δήλωσή τους στην Εφορία, να είναι Έλληνες πολίτες ή πολίτες κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα ανήλικα τέκνα τους να φοιτούν σε Δημοτικό Σχολείο ή σε Γυμνάσιο.
- Ειδικά μηνιαία επιδόματα σε πολύτεκνες και μονογονεϊκές οικογένειες 100+ ευρώ/μήνα για κάθε παιδί, από τον ΕΔΟΕΑΠ: Χορηγείται από 1-1-2014 σε τέκνα που είναι ορφανά από τον έναν ή και τους δυο γονείς (εφόσον είναι είτε έμμεσα είτε δικαιοδόχα μέλη), σε τέκνα άγαμα άμεσων μελών (εφόσον είναι έμμεσα μέλη του ΕΔΟΕΑΠ), το ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως το ποσό των € 15.000 για 1 προστατευόμενο τέκνο στον ΕΔΟΕΑΠ και έως το ποσό των € 20.000 για 2 προστατευόμενα τέκνα και άνω. Στην περίπτωση που το δικαιοδόχο τέκνο έχει δικό του ΑΦΜ και εμφανίζει εισοδήματα θα συνυπολογίζεται το άθροισμα του εισοδήματος γονέα και τέκνου.
- Επίδομα τριτέκνων-πολυτέκνων από τον ΕΔΟΕΑΠ: Χορηγείται από 1-1-2014 σε οικογένειες τριτέκνων και πολυτέκνων (με 4 παιδιά και άνω), υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχουν τουλάχιστον 3 παιδιά προστατευόμενα μέλη στον ΕΔΟΕΑΠ (εξαιρούνται όσα πληρώνουν τη μηνιαία εισφορά), εφόσον το ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα ανέρχεται έως το ποσό των € 50.000 για 3 τέκνα προστατευόμενα στον ΕΔΟΕΑΠ και επιπλέον € 5.000 για κάθε τέκνο προστατευόμενο πάνω από τα 3.
- Μεταγραφές φοιτητών: Προβλέπεται η δυνατότητα μεταγραφής των φοιτητών, όπως είναι ευρύτερα γνωστή, μεταξύ άλλων, σε ορφανά παιδιά από τον ένα ή και από τους δύο γονείς ή τέκνα άγαμης μητέρας με ένα ή δύο μη αναγνωρισθέντα τέκνα. Χαρακτηριστικό είναι ότι ως προς τις μονογονεϊκές οικογένειες πως τα ορφανά τέκνα ή τα μη αναγνωρισμένα τέκνα άγαμης μητέρας ευνοούνται με τη δυνατότητα μεταφοράς της θέσης τους (μεταγραφής), ενώ κάτι αντίστοιχο δεν προβλέπεται για τα τέκνα διαζευγμένων γονέων ή τέκνων άγαμων μητέρων, τα οποία όμως έχουν αναγνωριστεί από τον πατέρα τους, είτε με εκούσια αναγνώριση είτε με δικαστική απόφαση.
- Παιδικοί σταθμοί: Τα παιδιά μονογονεϊκών οικογενειών εγγράφονται κατά προτεραιότητα στους Παιδικούς Σταθμούς των ΟΤΑ, καθώς επίσης και στους σταθμούς του ΠΙΚΠΑ, του ΕΟΠ, του Ιδρύματος Βρεφονηπιακών Σταθμών, Αθηνών, Λάρισας και Θεσσαλονίκης. Περαιτέρω, οι χήροι/χήρες, διαζευγμένες και μονογονεϊκές οικογένειες μέχρι 20.000 ευρώ ετήσιο οικογενειακό εισόδημα απαλλάσσονται των τροφείων στους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς ενώ από 20.001 ευρώ μέχρι και 35.000 ευρώ ετήσιο οικογενειακό εισόδημα, καταβάλλουν τροφεία 50 ευρώ/μήνα για το πρώτο παιδί και το ήμισυ του ποσού αυτού, για το δεύτερο παιδί.
- Πρόγραμμα κοινωνικού τουρισμού Ε.Ο.Τ.: Οι άγαμες μητέρες και τα προστατευόμενα μέλη τους δικαιούνται κάθε έτος Δελτίο κοινωνικού τουρισμού, ανεξάρτητα εάν έλαβαν την παροχή αυτή κατά το προηγούμενο έτος. Προϋπόθεση αποτελεί να έχουν πραγματοποιήσει κατά το προηγούμενο έτος 50 ημέρες εργασίας ή 50 ημέρες επιδοτούμενης ανεργίας. Οι διαζευγμένοι δικαιούχοι του Προγράμματος εφόσον έχουν υπό την προστασία τους τέκνα των οποίων έχουν τη δικαστική επιμέλεια δικαιούνται δελτίου για τους εαυτούς τους και τα προστατευόμενα τέκνα τους, ανεξάρτητα αν τα τέκνα είναι ασφαλισμένα στον έτερο από τους διαζευγμένους γονείς. Οι εν διαστάσει γονείς, εφόσον υποβάλλουν ξεχωριστή φορολογική δήλωση, στην οποία συμπεριλαμβάνουν και τα τέκνα τους, δικαιούνται δελτίου για τον εαυτό τους και τα προστατευόμενα τέκνα τους, ανεξάρτητα αν αυτά είναι ασφαλισμένα στον έτερο από τους εν διαστάσει γονείς. Στην περίπτωση μεμονωμένου δικαιούχου που βρίσκεται σε διάσταση ή είναι διαζευγμένος και υποβάλλει ξεχωριστή φορολογική δήλωση στην οποία δεν συμπεριλαμβάνονται τα τέκνα, το ατομικό εισόδημα υπολογίζεται αφαιρουμένου του μηνιαίου ποσού που έχει επιδικαστεί για καταβολή διατροφής.
- Βιβλιάριο υγείας και παροχή ιατροφαρμακευτικής πείθαλψης: Χορηγείται στους ανασφάλιστους και οικονομικά αδύναμους γονείς βιβλιάριο δωρεάν χορήγησης φαρμάκων και νοσοκομειακής περίθαλψης στα Νοσηλευτικά Ιδρύματα του ΕΣΥ τόσο για τους ίδιους όσο και για τα προστατευόμενα από αυτούς παιδιά τους. Δικαίωμα νοσοκομειακής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης έχει ο ανασφάλιστος διαζευγμένος ή σε διάσταση σαν άμεσα ασφαλισμένος στον ασφαλιστικό φορέα που ήταν ασφαλισμένος ο άλλος σύζυγος κατά το χρόνο λύσης του γάμου. Κάθε ανασφάλιστη ανύπαντρη επίτοκη ή ανύπαντρη μητέρα δικαιούται βιβλιάριο απορίας, όπως και τα τέκνα της.
Από τη Σοφία Ι. Αντωνοπούλου
Πηγή: singleparent.gr