Οι ποινικές και διοικητικές ευθύνες του πρώην διαχειριστή ΕΠΕ
Ι. Εξεταστέο ζήτημα: Το κατά πόσον πρώην διαχειριστής ΕΠΕ, ο οποίος λόγω μεταβίβασης της ΕΠΕ (όπως δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ) απώλεσε την ιδιότητά του, ευθύνεται για οφειλές φόρου εισοδήματος της ΕΠΕ προς την αντίστοιχη ΔΟΥ, που είχαν προκύψει όσο ήταν διαχειριστής. Σημειωτέον ότι για τις οφειλές έγινε ρύθμιση με περαίωση, η οποία εν συνεχεία δεν εξυπηρετήθηκε.
ΙΙ. Επιχειρήματα υπέρ της ύπαρξης ευθύνης
- Η ποινική ευθύνη του διαχειριστή για χρέη που δημιουργήθηκαν κατά την διάρκεια της δικής του διαχείρισης απορρέει από το α23 του Ν. 2523/1997.
- Επίσης, ο διαχειριστής παραμένει υπεύθυνος και μετά την απώλεια της ιδιότητας του για οφειλές προς το δημόσιο που προέκυψαν στην περίοδο της θητείας τους, βάσει του κώδικα είσπραξης δημοσίων εσόδων.
- Η ευθύνη των διαχειριστών Ε.Π.Ε. είναι προσωποπαγής κι εξαρτάται μόνο από την ιδιότητά τους ως διαχειριστών, διατηρείται δε και ύστερα από την αποβολή της ιδιότητάς τους ή τη λύση της εταιρίας (Α.Π.261/1980, ΝοΒ 1980.1709, Ε.Α.2233/1986, Ελ.Δ.1986.845, Μπρίνιας Διοικ. Εκτελ., τόμος Β’, εκδ. 1987)
ΙΙΙ. Επιχειρήματα υπέρ της απαλλαγής από την ευθύνη
- Βάσει του α115 του Ν. 2238/1994, όπως μάλιστα επεξηγήθηκε από την 1103/2004 τα πρόσωπα αυτά εάν έχουν απωλέσει τις ιδιότητές τους δεν φέρουν ευθύνη. Σε αυτό μάλιστα συνηγορεί και η απόφαση 2866/2005 του ΔιοικΠρΑθ, σύμφωνα με την οποία έγινε δεκτή ανακοπή κατά Ατομικής Ειδοποίησης Ληξιπρόθεσμων Χρεών.
- Η ΠΟΛ 1097/1997 συντάσσεται επίσης με την ύπαρξη ευθυνών του διαχειριστή, ωστόσο σημειώνει το πρόβλημα αναφέροντας ότι: “Στον κανόνα που τίθεται με το άρθρο 26 του Ν.3190/1955, κατά τον οποίο για τις εταιρικές υποχρεώσεις της Ε.Π.Ε. ευθύνεται μόνο η εταιρία με την περιουσία της κι όχι οι εταίροι (που ευθύνονται μόνο μέχρι του ποσού της εισφοράς τους) ή οι διαχειριστές, ο ΚΕΔΕ είχε δημιουργήσει σοβαρό ρήγμα, καθιερώνοντας αφ’ ενός μεν ευθέως την αντανακλαστική ευθύνη των εκπροσώπων των νομικών προσώπων (γν. ΝΣΚ 1078/1976 Δ 9.219), αφ’ ετέρου δε θεσπίζοντας ιδιότυπη ευθύνη των προσώπων αυτών, καθώς όριζε στο άρθρο 69 ότι προσωποκρατούνται οι διαχειριστές της Ε.Π.Ε. για χρέη αυτής προς το Δημόσιο κι όταν δεν υπήρχαν διαχειριστές, όλοι οι εταίροι, οι οποίοι είναι από το νόμο διαχειριστές, χωρίς να απαιτείται στην τελευταία αυτή περίπτωση της νόμιμης διαχείρισης να συντρέχει και ο όρος της πραγματικής άσκησης διαχείρισης απ’ αυτούς (906/1988 ατομική γνωμοδότηση ΝΣΚ, Π.Πρ.Αθ. 9449/1985, Επιθ. Δικ. του Δημοσίου, τομ. 2. 324)” Αυτό αφορά, ωστόσο τις “ποινικές” προεκτάσεις του θέματος, δηλαδή τη προσωποκράτηση. Για τις διοικητικές υπάρχουν και πιο πρόσφατες ρυθμίσεις όπως η ΠΟΛ 1103/2004 και η απόφαση 2866/2005 του ΔιοικΠρΑθ.
ΙV. Συμπέρασμα: Για το ίδιο πραγματικό περιστατικό (οφειλές ΕΠΕ προς ΔΟΥ) ανακύπτουν δύο ειδών ευθύνες για τον πρώην διαχειριστή: ποινικές (πιθανή φυλάκιση) και διοικητικές (καταβολή χρεών). Για τις ποινικές ευθύνες, ο νόμος είναι σαφής (α23 του Ν. 2523/1997) και ο διαχειριστές έχει ευθύνες. Για τις διοικητικές ευθύνες, υφίστανται αντιφάσεις στον ίδιο το νόμο ( α115 του Ν. 2238/1994 σε συνδ. με ΠΟΛ 1103/2004 και την απόφαση 2866/2005 του ΔιοικΠρΑθ), οπότε δεν είναι ξεκάθαρη η βούληση του νομοθέτη και ενδεχομένως κανείς να μπορέσει να αποφύγει τις εν λόγω ευθύνες. Σημαντικό είναι να τονίσουμε ότι θα ήταν βοηθητικό για την αντιμετώπιση των ευθυνών, για όσο χρονικό διάστημα ο ευθυνόμενος ήταν διαχειριστής, οι καταβολές των πρώτων δόσεων να γίνονταν κανονικά, και να έπαψαν μετά.
Από τη Σοφία Ι Αντωνοπούλου