Προσβολή αποκλειστικού δικαιώματος επί σήματος
Σήμα μπορεί να αποτελέσει κάθε σημείο επιδεκτικό γραφικής παράστασης ικανό να διακρίνει τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες μιας επιχείρησης από εκείνα άλλων επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με το άρθρο 125 του Ν.4072/2012, η καταχώριση του σήματος παρέχει στο δικαιούχο αποκλειστικό δικαίωμα. Ιδίως παρέχει το δικαίωμα της χρήσης αυτού, το δικαίωμα να επιθέτει αυτό στα προϊόντα, τα οποία προορίζεται να διακρίνει, να χαρακτηρίζει της παρεχόμενες υπηρεσίες, να επιθέτει αυτό στα περικαλύμματα και τις συσκευασίες των εμπορευμάτων, στο χαρτί αλληλογραφίας, στα τιμολόγια, τους τιμοκαταλόγους, τις αγγελίες, τις κάθε είδους διαφημίσεις, ως και σε άλλο έντυπο υλικό και να το χρησιμοποιεί σε ηλεκτρονικά ή οπτικοακουστικά μέσα.
Ο ανωτέρω νόμος, ο οποίος κατήργησε τον προγενέστερο N. 2239/1994, προστατεύει το νομίμως κατοχυρωμένο σήμα του δικαιούχου από περιπτώσεις προσβολής του, δηλαδή την χρήση του, από κάποιον τρίτο χωρίς την άδεια του δικαιούχου.
Έτσι όποιος κατά παράβαση του άρθρου 125 χρησιμοποιεί ή κατά οποιονδήποτε άλλο τρόπο προσβάλλει σήμα που ανήκει σε άλλον, μπορεί να εναχθεί για άρση της προσβολής και την παράλειψη της στο μέλλον, καθώς και να υποχρεωθεί σε αποζημίωση.
Σε περίπτωση λοιπόν που υπάρξει προσβολή νομίμως κατατεθειμένου και κατοχυρωμένου σήματος, το αρθ. 150 του Ν.4072/2012 προβλέπει την αξίωση για άρση της ήδη γενόμενης προσβολής και την αξίωση παραλείψεως αυτής στο μέλλον, οι οποίες γεννώνται ανεξάρτητα από την ύπαρξη ή μη πταίσματος του προσβάλλοντος, καθώς και ανεξάρτητα από την ύπαρξη ζημίας ή βλάβης του αιτούντα. Για την αξίωση παραλείψεως μελλοντικών προσβολών απαιτείται πέραν της ύπαρξης συγκεκριμένης πράξης προσβολής και κίνδυνος επαναλήψεώς της στο μέλλον, ο οποίος τεκμαίρεται ότι συντρέχει όταν έχει ήδη υπάρξει προσβολή.
Πέρα από τις ανωτέρω αξιώσεις, ο δικαιούχος του σήματος μπορεί να αξιώσει αποζημίωση από τον προσβάλλοντα για κάθε ζημία που υπέστη από την προσβολή του σήματος του. Επιπλέον, αποζημίωση μπορεί να αξιώσει και με βάση τον Ν.146/1914 για τον αθέμιτο ανταγωνισμό όταν πληρούνται όμως ορισμένες προϋποθέσεις, καθώς και με βάση τις διατάξεις 914 επ. ΑΚ.
Σχετικά με την αποζημίωση, αυτή μπορεί να υπολογισθεί και με βάση το ποσόν το οποίο θα είχε καταβάλει ο προσβάλλων για δικαιώματα ή λοιπές αμοιβές, αν είχε ζητήσει την άδεια χρήσης του σήματος από τον δικαιούχο. Το δικαστήριο κατά τον προσδιορισμό της αποζημίωσης λαμβάνει υπόψη του, μεταξύ άλλων, τις αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις, καθώς και την απώλεια κερδών που υφίσταται ο δικαιούχος και τα τυχόν οφέλη που αποκόμισε ο προσβάλλων το σήμα.
Ακόμη όποιος υπαιτίως προσβάλλει ξένο σήμα, υποχρεούται εκτός από αποζημίωση και σε ικανοποίηση της ηθικής βλάβης.
Αν δεν υπάρχει υπαιτιότητα του υπόχρεου, ο δικαιούχος μπορεί να αξιώσει είτε το ποσό, κατά το οποίο ο υπόχρεος ωφελήθηκε από την εκμετάλλευση του σήματος χωρίς τη συγκατάθεση του, είτε την απόδοση του κέρδους που ο υπόχρεος απεκόμισε από την εκμετάλλευση αυτή.
Τέλος, αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι το σήμα καταχωρείται και ισχύει για δέκα χρόνια από την επόμενη της ημερομηνίας κατάθεσης και επομένως εάν θέλουμε να παραμείνει κατοχυρωμένο θα πρέπει με το πέρας κάθε δεκαετίας να προχωρούμε στην διαδικασία ανανέωσης της κατοχύρωσης.
Από τη Σοφία Ι. Αντωνοπούλου